گرچه حضور مربیان مرد در تیم‌های ورزشی زنان در گذشته نه چندان دور یک خط قرمز بزرگ برای ورزش زنان ایران بود اما به نظر می‌رسد اوضاع به تدریج در حال تغییر است. این تغییر زمانی حس شد که جواد مهرگان رسماً هدایت تیم ملی والیبال زنان را بر عهده گرفت و به حدی موفق بود که همه به توان او ایمان آوردند گرچه او یک بار گفته بود با آجرهایی که به سمتش پرتاب می شود تیم را می سازد.

استفاده از مربیان کارآمد مرد در تیم‌های ملی راهی ناگزیر برای تصمیم گیرندگان ورزش کشور است اما دست فدراسیون‌ها برای این قبیل اقدامات همچنان می لرزد. آنها برای حضور یک مربی مرد در تیم‌های ملی باید از حراست وزارت ورزش کسب تکلیف کنند و پس از آن نیز شجاعت اعلام نام وی به عنوان مربی را ندارند.

در حال حاضر از عنوان “مشاور فنی” برای مربیان مرد حاضر در تیم‌های ملی زنان استفاده می‌شود اما کاملاً آشکار است که این عنوان تنها برای تیز نشدن شاخک مخالفان حضور مردان در تیم‌های ورزشی زنان است. در تیم ملی والیبال بانوان جواد مهرگان همه امور یک سرمربی را انجام می‌دهد و در تیم ملی فوتبال حسین عبدی و در تیم فوتسال علیرضا رعدی همه کاره هستند.

در سایر رشته‌های ورزشی نیز این اقدام پیش از این صورت گرفته است و به دلیل دور بودن آن رشته از دید عمومی، موضوع حضور مربی مرد چندان پوشش داده نشده است. با این حال زمانی که جواد مهرگان در تابستان ۹۷ بهترین نتایج تاریخ والیبال زنان را همراه با تیم ملی در مسابقات جام کنفدراسیون آسیا کسب کرد راه برای سایر فدراسیون‌ها به منظور استفاده از مردان هموار شد.

پیش از این در جریان مسابقات فوتسال قهرمانی زنان آسیا در اردیبهشت ۹۷ علی صانعی به عنوان مشاور تیم ملی به تایلند رفت اما شهرزاد مظفر سرمربی تیم ملی بود و همواره پاسخگویی در مورد تیم ملی را بر عهده داشت گرچه عده‌ای بر این باور بودند که علی صانعی در قهرمانی سال ۲۰۱۸ ایران در فوتسال زنان آسیا بسیار بیش از آنچه تصور می‌شود، نقش داشته است.

با این حال، جواد مهرگان را می‌توان موفق ترین مربی مرد در تیم‌های ملی زنان دانست. او در تیم ملی محبوب است و چون در کاپ آسیا نتایج فوق العاده ای گرفت نه فدراسیون والیبال می‌توانست نامی غیر از او را برای مسابقات قهرمانی آسیا ۲۰۱۹ کره جنوبی در نظر داشته باشد و نه مخالفان احتمالی او توان مانور برای برکناری وی را داشتند.

حسین عبدی نیز زمانی که به تیم ملی فوتبال بزرگسالان بانوان رفت تاثیری عمیق روی شیوه تمرین و تاکتیک تیم ملی گذاشت در حالی که مریم آزمون سرمربی تیم ملی و پاسخگوی نتایج بود. بازیکنان تیم ملی فوتبال بانوان اعتقاد دارند تاثیر حضور حسین عبدی در تیم ملی بسیار عمیق بوده و تیم ملی با حضور او از نظر فنی تغییر زیادی کرده است.

با این توصیف، حضور مربیان مرد و زن در تیم ملی و استفاده از مردان به عنوان مشاوران فنی آن هم در شرایطی که بازیکنان، مشاوران فنی را بیش از مربیان قبول دارند می‌تواند به یک چالش تبدیل شود و شکلی از داستان “دو سلطان و یک اقلیم” پدید آورد.

استفاده از مربیان مرد در تیم‌های ملی با هدف افزایش بازده فنی تیم‌های ملی صورت می‌گیرد زیرا فدراسیون‌ها در بخش مربیان زن از نظر فنی با خلا مواجه هستند و چاره را در استخدام مربی خارجی یا یک مربی کاربلد مرد می‌بینند. رویکردی که به وضوح به کمک ورزش زنان ایران می‌آید. این، سرآغاز دوران جدیدی در ورزش بانوان ایران است گرچه باشگاه‌های ورزشی زنان هنوز هم مجاز به در اختیار داشتن مربی مرد نیستند.

حامد اسماعیلی