اسما پورزنگی‌آبادی ـ بحران عمیق‌تر از آن است که فکرش را بکنید. سیلی که به راه افتاده و آتشی که به جان فرهنگ افتاده؛ ویرانگرتر از آن است که فکرش را بکنید. افزایش جهشی نرخ کاغذ و به‌دنبال آن، افزایش هزینه‌های چاپ و کاهش آگهی‌های تبلیغاتی دولتی و خصوصی، دست به دست هم داده و یکی از مهم‌ترین بنگاه‌های اقتصادی و فرهنگی کشور را بر زمین انداخته است و فریادرسی هم نیست. تحت فشارهای شدید اقتصادی، مطبوعات کاغذی ایران زوال را آغاز کرده و به‌دنبال آن، مرگ مشاغل وابسته به خود را نیز رقم زده است. صفحات روزنامه‌ها، هفته‌نامه‌ها و مجله‌ها کم و کم‌تر می‌شود، انتشارها نامنظم شده و برخی نیز چراغ‌شان را خاموش کرده و رفته‌اند و در این بین، تنها خبرنگاران و روزنامه‌نگاران نیستند که شغل خود را از دست می‌دهند، کسانی که در چرخه‌ی تولید روزنامه حضور دارند از کارگر چاپخانه تا گرافیست و توزیع‌کننده و روزنامه‌فروش. خانواده‌ی مطبوعات دارد از هم پاشیده می‌شود و در تازه‌ترین مورد، این خبر است: قدیمی‌ترین روزنامه‌فروشی کرمان تا پایان اردیبهشت‌‌ماه چراغش را خاموش می‌کند. یک تعطیلی تحمیلی!
آن‌ها که اهل روزنامه هستند، روزنامه‌فروشی چهارراه ارگ را خوب می‌شناسند. یکی از مراکز اصلی و عمده‌ی توزیع روزنامه و مجله در شهر کرمان که زنده‌یاد قاسم جهانگیری آن را به‌راه انداخت و یک عمر فعالیت مستمر کرد. بیش از نیم قرن. پس از او، محمدجواد شاه‌رحمانی این کسب‌وکار را تا به امروز ادامه داده است. شاه‌رحمانی می‌گوید: سخت‌ترین دوران ۲۶ سال فعالیتش را می‌گذراند. او بعدازظهر دوشنبه، ۲۶ فروردین‌ماه به «فردای‌کرمان» گفت: «پایان اردیبهشت‌ماه روزنامه‌فروشی را تعطیل می‌کند».
او در این‌باره اظهار کرد: «از بعد از تعطیلات نوروز، می‌توانم بگویم که عرضه‌ی نشریات رو به نقطه‌ی صفر می‌رود، و بازار بسیار خراب است».
این توزیع‌کننده‌ی قدیمی مطبوعات در استان کرمان افزود: «فروش ما به ۲۰ درصد قبل رسیده؛ قبل از کمبود کاغذ، در طول سال، می‌توانم بگویم هر روز مجلاتی برای فروش داشتم، همیشه باید به ترمینال می‌رفتم و مجلات جدید را تحویل می‌گرفتم، اما از ابتدای امسال فقط چهار نمونه مجله آمده و قیمت‌ها نیز بالا رفته است».
شاه‌رحمانی ادامه داد: «تعداد روزنامه‌های سراسری هم که به کرمان می‌رسد خیلی کم شده است. همشهری و ایران و حتی روزنامه‌های ورزشی سهمیه را کم کرده‌اند و هرچه هم از تهران مسئله را پیگیری می‌کنیم، می‌گویند که در کل کشور وضعیت همین‌طور است و سهمیه کم شده است».
وی با بیان این‌که مشتریان زیادی دارم که روزها می‌آیند و دست خالی برمی‌گردند، اظهار کرد: «به‌عنوان مثال، روزنامه همشهری که پیش از این، هر روز هزار نسخه به ما می‌رسید اکنون به ۲۰۰ نسخه رسیده است!».
این روزنامه‌فروش قدیمی در شهر کرمان با بیان این‌که قیمت روزنامه‌ها نیز خیلی افزایش یافته است، گفت: «نشریات محلی هم که همه دو برگ شده و فروش‌شان نزدیک به صفر شده است». شاه‌رحمانی بیان کرد: «می‌خواستم آخر سال ۹۷ روزنامه‌فروشی را تعطیل کنم ولی الان تصمیم قطعی دارم که تا ۳۱ اردیبهشت‌ماه تعطیلش کنم بعد از حدود هشتاد سال!».
وی تصریح کرد: «هیچ راهی جز این نداریم. چیزی نیست بفروشیم. ۹۰ درصد مجلاتی که الان در فروشگاهم می‌بینید، مربوط به قبل از نوروز است. روزنامه‌ها هم که یا سهمیه‌ی کرمان قطع شده یا خیلی کم شده؛ بمانیم برای چه؟».
شاه‌رحمانی مثالی آورد و گفت: «مجله فیلم‌سال در کرمان مشتری ثابت داشت، اخیرا اما هرچه منتظر ماندیم، شماره جدید را نفرستادند؛ پیگیری کردم گفتند که گران شده و تصمیم گرفته‌اند در شهرستان‌ها توزیع نشود! البته قول دادند پنج نسخه برای کرمان بفرستند آن هم اگر برگشتی داشته باشند. هنوز هم نفرستاده‌اند».
وی درباره‌ی این‌که در یک سال اخیر، چند نفر از همکاران شما روزنامه‌فروشی را تعطیل کرده‌اند؟ اظهار کرد: «در شهر کرمان کلا شاید حدود پنج دکه روزنامه‌فروشی باقی مانده است؛ بقیه به اغذیه‌فروشی تبدیل شده‌اند و البته این دکه‌هایی که روزنامه دارند، اغذیه و لواز‌م‌التحریر هم می‌فروشند تا چراغ‌شان روشن بماند ما اما تنها مغازه‌ای هستیم که فقط روزنامه داریم که تا آخر اردیبهشت‌ماه ما هم تعطیل می‌کنیم».
وی در پاسخ به این پرسش که هیچ راهی نیست تا ادامه دهید؟ گفت: «اگر شما راهی دارید بگویید! وقتی روزنامه‌ای نیست روزنامه‌فروشی باشد؟».
شاه‌رحمانی در پاسخ به این پرسش که آیا پیش از این، چنین تجربه‌ای را داشته‌اند که بازار به این رخوت و رکود افتاده باشد؟ تصریح کرد: «هرگز!». او افزود: «در ۲۶ سالی که دراین کار هستم باور کنید هرگز چنین شرایطی نداشتیم. همیشه، نزدیک نوروز که می‌شد، در مغازه جا نداشتیم مجلات و روزنامه‌ها را جا بدهیم و بعد از سال هم مرتب نشریه می‌آمد؛ اما الان فقط ایران و همشهری و جام‌جم فروش دارد چون ارزان‌تر هستند که آن هم سهیمه‌شان کم شده است».
به گزارش فردای‌کرمان، پیش از این نیز، محمدآبادی، مالک دکه روزنامه‌فروشی میدان آزادی که از فعالان باسابقه‌ی فروش نشریات در کرمان است گفته بود که دارد به این فکر می‌کند که دکه را تعطیل کند و به کارگری یا رانندگی در آژانس بپردازد. او در بخشی از گفت‌وگوی خود با فردای کرمان اظهار کرده بود: «اوضاع فروش مطبوعات در کرمان وحشتناک است. خیلی افتضاح است. من ۲۲ سال دکه‌ی روزنامه دارم ولی به هیچ عنوان به یاد نمی‌آورم چنین وضعیتی پیش آمده باشد. می‌توانم بگویم در این ۲۲ سال، اکنون بدترین شرایط را داریم. سال‌هایی بود که روزنامه می‌آمد، ساعت یک ظهر تمام شده بود، ولی الان وضعیت بسیار بد است».
تعطیلی دکه‌ها و مراکز عرضه‌ی روزنامه در کرمان هشداری است به کسانی که دغدغه‌ی جامعه را دارند. مطبوعات که بروند با خود خیلی چیزها را می‌برند. مهم‌ترین آن، امنیت روانی‌ای است که شایعه‌سازی‌ها به خطرش می‌اندازند.